پخت نان لواش و تافتون، یکی از بخش های مهم در آشپزی ایرانی است که در هر خانه و کسب و کار نانوایی جایگاه خاصی دارد. برای رسیدن به نانی با کیفیت عالی، تهیه خمیر مناسب امری حیاتی است. فرایند خمیرگیری می تواند تاثیر زیادی بر کیفیت نهایی نان داشته باشد. در این مقاله به صورت جامع به آموزش تهیه خمیر بهتر برای پخت نان لواش و تافتون با کمک انواع دستگاه نانوایی پرداخته ایم و نکات کلیدی برای تهیه خمیر نرم، کشسان و خوشمزه را شرح داده ایم.
مواد اولیه برای تهیه خمیر نان لواش و تافتون
قبل از شروع به تهیه خمیر نان لواش و تافتون، آشنایی با مواد اولیه ضروری است. مهم ترین مواد لازم برای تهیه خمیر نان عبارتند از:
- آرد: برای تهیه خمیر نان لواش و تافتون، باید از آرد با کیفیت و مناسب استفاده کنید. آرد گندم با پروتئین بالا، بهترین گزینه برای تهیه این نوع نان ها است.
- خمیرمایه :استفاده از مخمر نان یا همان خمیر مایه برای تخمیر خمیر ضروری است. خمیرمایه خشک یا تازه هر دو مناسب هستند، اما باید توجه داشته باشید که خمیرمایه تازه به دقت باید نگهداری شود.
- نمک: نقش نمک در پخت نان و تعادل طعم آن بسیار پر اهمیت است و نباید از آن غافل شد.
انتخاب آرد مناسب برای تهیه خمیر نان لواش
آرد مناسب برای انواع نان متفاوت است و انتخاب نوع آرد تاثیر زیادی در کیفیت نان نهایی خواهد داشت. آرد مناسب باید گلوتن بالایی داشته باشد تا نان بافت کشسان و الاستیک پیدا کند. برای نان لواش و تافتون، آردهای مخصوص نانوایی که دارای پروتئین بالا هستند، بهترین انتخاب هستند. آردهای تهیه شده از گندم دوروم یا آرد سفید با گلوتن زیاد، نان هایی با کیفیت عالی می سازند.
نکاتی مهم در مورد نوع آرد مصرفی برای پخت نان لواش
سبوس گیری آرد
- درصد سبوسی که از آرد می گیرند، مشخص می کند که آرد برای کدام نوع نان مناسب است.
- برای نان لواش معمولاً از آرد با سبوس گیری ۱۲ تا ۱۵ درصد استفاده می شود. این میزان سبوس گیری باعث می شود که بافت نان لواش نرم و سبک باشد.
- در مقابل، برای نان بربری معمولاً از آرد با سبوس گیری ۱۸ درصد و برای نان سنگک آرد با سبوس گیری پایین تر (۱۰ درصد) استفاده می شود.
- برای قنادی ها نیز معمولاً آرد با سبوس گیری ۲۱ درصد استفاده می شود.
میزان گلوتن آرد
- میزان گلوتن در آرد می تواند تاثیر زیادی بر کیفیت نان داشته باشد. گلوتن پروتئینی است که در گندم، جو و چاودار یافت می شود.
- این ماده باعث کش آمدن خمیر و ترد شدن بافت فرآورده نهایی می گردد. ریشه کلمه گلوتن کلمه لاتین «گلوتن» به معنای «چسب» است.
- معمولاً آردهایی که گلوتن بیشتری دارند به عنوان آردهای “قوی” شناخته می شوند و نان هایی با بافت متراکم تر تولید می کنند. از سوی دیگر، آردهایی با گلوتن کمتر به عنوان آردهای “سست” شناخته می شوند و نان هایی نرم تر و سبک تر تولید می کنند. بنابراین، بسته به نوع نان مورد نظر، باید آرد مناسب با میزان گلوتن مطلوب انتخاب شود.
- به طور کلی، اگر گلوتن آرد بیشتر باشد، میزان نمک کمتری به خمیر اضافه می شود و اگر گلوتن کمتر باشد، باید مقدار نمک بیشتری استفاده شود تا بافت نان متراکم تر شود.
نسبت آب به آرد در خمیر گیری
یکی از مهم ترین نکات در تهیه خمیر نان لواش و تافتون، نسبت آب به آرد است. نسبت مناسب این دو ماده معمولاً بین 50 تا 65 درصد است. به این معنا که برای هر کیلوگرم آرد، باید حدود ۶۰۰ تا ۶۵۰ گرم آب اضافه کنید. البته این میزان بسته به نوع آرد ، نوع نان مورد نظر و شرایط محیطی می تواند کمی متفاوت باشد. اگر در منطقه ای خشک زندگی می کنید، ممکن است نیاز به اضافه کردن کمی بیشتر آب داشته باشید تا خمیر نرم و یکنواختی به دست آید.عیار نان های مختلف در خمیرگیری با هم متفاوت است .همچنین در نان هایی مانند سنگک در صد آب با آردی که مخلوط می شود خیلی بیشتر است . اما برای پخت نان لواش در دستگاه نان لواش تمام اتوماتیک به ازای آردی که مصرف میکنیم معمولا ۵۰ درصد آب اضافه میکنیم.
مراحل صحیح خمیر گیری برای نان لواش و تافتون
تهیه خمیر مناسب و با کیفیت نیاز به رعایت دقیق مراحل مختلف دارد. در اینجا مراحل آموزش تهیه خمیر نان لواش و تافتون آورده شده است:
- آماده سازی مواد اولیه: در ابتدا آرد را الک کنید تا از وجود ذرات اضافی و ناخالصی ها پاک شود. سپس خمیر مایه را در آب گرم (حدود ۳۸ درجه سانتی گراد) حل کنید تا فعال شود. بعد از حل شدن خمیر مایه، نمک را اضافه کنید و خوب مخلوط کنید.
- ترکیب مواد اولیه: آرد الک شده را در یک کاسه بزرگ بریزید و مخلوط خمیرمایه و آب را به تدریج به آرد اضافه کنید. مواد را به آرامی مخلوط کنید تا خمیر به صورت یکنواخت و بدون گلوله تشکیل شود.
- ورز دادن خمیر: این مرحله از اهمیت بالایی برخوردار است. ورز دادن صحیح خمیر به مدت حداقل ۱۰ دقیقه باعث می شود که گلوتن در آرد فعال شود و خمیر نرم، الاستیک و کشسان گردد.
- استراحت خمیر (تخمیر): بعد از ورز دادن، آن را در یک کاسه تمیز قرار دهید و روی آن را با پارچه مرطوب بپوشانید. خمیر باید در دمای محیط به مدت ۱ تا ۲ ساعت استراحت کند تا حجم آن دو برابر شود. در این مدت، خمیر تخمیر می شود و هوای داخل آن باعث ایجاد بافت نرم و متخلخل در نان می شود.
- تقطیع و شکل دهی به خمیر: پس از تخمیر، خمیر را به بخش های کوچکتر تقسیم کرده و به شکل نان لواش یا تافتون مورد نظر شکل دهید. برای شکل دهی بهتر می توانید از دستگاه پهن کن مستطیل بر شاطریار و یا پهن کن گردبر شاطر یار بسته به نیاز و سلیقه خود استفاده کنید تا با صرف زمان و انرژی انسانی کمتر نان هایی با ضخامت و ابعاد دقیق و متناسب داشته باشید این دستگاه ها می توانند زمان خمیرگیری را کاهش دهند و به تولید انبوه نان های باکیفیت و بهداشتی کمک کنند.
- پخت نان: برای پخت نان لواش و تافتون، تنور تونلی گردان نانوایی(تنور روتاری) و یا تنور دوار نانوایی باید به دمای مناسب (حدود 250 درجه سانتی گراد) برسد. نان ها باید سریع و در دمای بالا پخته شوند تا بافتی ترد و در عین حال نرم پیدا کنند.برای پخت نان بربری به دمای بیشتری احتیاج داریم . درجه دمای تنور نان بربری باید به 450 تا 500 درجه سانتی گراد رسیده باشد.
چگونه یک خمیر خوب و باکیفیت داشته باشیم؟
برای داشتن خمیر خوب و باکیفیت، باید به نکات زیر توجه کنید:
- آرد مناسب: انتخاب آرد با پروتئین بالا و مناسب برای نان لواش و تافتون ضروری است. این آرد باعث می شود که خمیر ساختار مناسب و قابلیت ورز دادن عالی پیدا کند.
- دما و زمان تخمیر: تخمیر خمیر در دمای مناسب (۲۵ تا ۳۰ درجه سانتی گراد) برای مدت ۱ تا ۲ ساعت باعث بهبود بافت و کیفیت نان می شود. تخمیر بیش از حد یا کم تخمیر شدن می تواند بر کیفیت نان تاثیر بگذارد.
- ورز دادن به مدت کافی: ورز دادن خمیر به مدت کافی باعث فعال شدن گلوتن و افزایش الاستیسیته خمیر می شود. از ورز دادن زیاد نیز پرهیز کنید، زیرا ممکن است باعث سفت شدن خمیر شود.
سخن پایانی
تهیه خمیر نان لواش و تافتون نیازمند توجه به جزئیات و رعایت مراحل صحیح است. از انتخاب آرد با کیفیت تا استفاده ازتجهیزات نانوایی اتوماتیک، هر گام تأثیر زیادی بر نتیجه نهایی خواهد داشت. با رعایت نکات ذکر شده، می توانید خمیر مناسبی تهیه کنید که باعث تولید نانی با بافت نرم، ترد و خوشمزه می شود. در نهایت، این خمیر آماده برای پخت نان های لواش و تافتون با کیفیت عالی خواهد بود. شرکت پاک اندیشان با ارائه بهترین دستگاه های نوین آماده سازی و طبخ نان به شما در تولید نان های باکیفیت و بی نظیر کمک میکند .